Đau lưng: Triệu chứng quen thuộc nhưng có thể là dấu hiệu của di căn nguy hiểm

Đau lưng là triệu chứng phổ biến ở người trung niên và lớn tuổi. Phần lớn các trường hợp xuất phát từ thoái hóa cột sống hoặc căng cơ, nhưng trong một số tình huống đặc biệt, đau lưng có thể là dấu hiệu đầu tiên của ung thư di căn mà nhiều người dễ bỏ sót.

Trường hợp dưới đây tại Thiện Nhân Hospital Đà Nẵng là minh chứng rõ ràng cho điều đó.

Bệnh nhân đau lưng kéo dài nhiều tháng – tưởng đơn giản nhưng không hề đơn giản

Bệnh nhân nam, 64 tuổi, đến Thiện Nhân Đà Nẵng khám trong tình trạng đau vùng thắt lưng thấp và cùng cụt kéo dài nhiều tháng. Cơn đau không chỉ dừng lại ở vùng thắt lưng mà còn lan xuống mông và chân phải, đặc biệt tăng rõ mỗi khi đi lại hoặc thay đổi tư thế. Thời điểm gần đây, mức độ đau tăng nhanh khiến bệnh nhân gần như bị “khóa cứng” phần lưng dưới. Ông chia sẻ rằng mình chỉ còn thực hiện được khoảng 20% biên độ cúi hoặc ưỡn người – những động tác vốn rất bình thường trước đây nay trở thành thử thách.

Điều đáng chú ý là bệnh nhân có tiền sử ung thư phổi đã di căn não, đang điều trị bằng liệu pháp tế bào đích hơn hai năm. Đây là nhóm bệnh lý có nguy cơ cao di căn vào hệ thần kinh trung ương, trong đó có màng não và màng tủy.

Khám lâm sàng: không yếu liệt nhưng vẫn tiềm ẩn nguy hiểm

Sau khi khám lâm sàng ghi nhận:

• Không yếu liệt chi
• Không rối loạn cảm giác
• Không rối loạn cơ vòng

 → Chưa có dấu hiệu chèn ép tủy cấp, nhưng mức độ đau tăng nhanh và hạn chế vận động rõ rệt khiến bác sĩ nghi ngờ tổn thương sâu bên trong cột sống.

Vì vậy, bệnh nhân được chỉ định MRI toàn bộ cột sống có tiêm thuốc tương phản để đánh giá chính xác.

Kết quả MRI: phát hiện tổn thương gợi ý di căn màng mềm

Hình ảnh MRI cho thấy nhiều bất thường quan trọng:

• Dày không đều màng mềm kèm nhiều nốt ngấm thuốc ở màng mềm cột sống cổ, ngực và thắt lưng → Hình ảnh gợi ý di căn màng mềm (Leptomeningeal metastasis);
• Không thấy khối chèn ép tủy trực tiếp;
• Thoái hóa cột sống thắt lưng: Phình đĩa đệm L4–L5, L5–S1; Hẹp ống sống, không ép rễ thần kinh;
• Phát hiện kèm thêm: Hoại tử chỏm xương đùi hai bên (ARCO độ II).

Như vậy, đau lưng của bệnh nhân không chỉ do thoái hóa, mà còn liên quan đến di căn màng mềm, một tình trạng nguy hiểm cần phát hiện sớm.

Chẩn đoán cuối cùng

Sau khi tổng hợp bệnh sử, triệu chứng và kết quả hình ảnh, bác sĩ đưa ra chẩn đoán:

1. Nghi di căn màng mềm (Leptomeningeal metastasis) do ung thư phổi, lan dọc cột sống cổ – ngực – thắt lưng – cùng.
2. Thoái hóa cột sống thắt lưng – cùng, kèm phình đĩa đệm và hẹp ống sống nhẹ.
3. Hoại tử chỏm xương đùi hai bên – ARCO độ II.
4. Không ghi nhận chèn ép tủy cấp tính.

Hội chẩn đa chuyên khoa được tiến hành. Đội ngũ bác sĩ Thiện Nhân Đà Nẵng đã thống nhất điều trị theo hướng:

• Tiếp tục điều trị ung thư phổi theo phác đồ của chuyên khoa Ung bướu
• Theo dõi và xem xét chỉ định điều trị di căn màng mềm (hóa trị nội tủy, xạ trị giảm đau tùy trường hợp)
• Điều trị giảm đau hệ cơ – xương – khớp
• Hạn chế vận động mạnh, tránh tư thế gập – xoay gây kích thích đau
• Theo dõi chức năng thần kinh: yếu chân, rối loạn tiểu tiện, đau tăng nhanh → vì đây có thể là dấu hiệu chèn ép tủy tiến triển

Theo ThS.BS Võ Thị Quỳnh Như – chuyên khoa Nội Thiện Nhân Đà Nẵng cho biết: “Đau thắt lưng ở người lớn tuổi là triệu chứng rất phổ biến, nhưng ở bệnh nhân có tiền sử ung thư phổi di căn, mỗi biểu hiện đau mới đều cần xem xét kỹ lưỡng. Trong trường hợp này, đau lưng xuất phát từ thoái hóa cột sống nhưng đồng thời là dấu hiệu báo động đến tình trạng di căn màng mềm, một biến chứng không hiếm gặp ở bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn tiến xa. Việc phát hiện sớm giúp bác sĩ định hướng điều trị kết hợp giữa nội khoa – ung bướu, giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.”

Trường hợp của bệnh nhân là lời nhắc quan trọng rằng nhiều tổn thương ung thư có thể tiến triển âm thầm trong thời gian dài, chỉ biểu hiện bằng những triệu chứng rất quen thuộc như đau lưng, mệt mỏi hay giảm vận động. Chính vì vậy, việc tầm soát ung thư tối thiểu một lần mỗi năm đóng vai trò then chốt giúp phát hiện bất thường từ rất sớm, trước khi bệnh bước sang giai đoạn nặng hoặc di căn. Tầm soát định kỳ không chỉ giúp tăng cơ hội điều trị thành công mà còn giảm chi phí, bảo vệ sức khỏe lâu dài cho mỗi người.

Tại Thiện Nhân Hospital, người bệnh có thể an tâm lựa chọn hệ thống MRI 3.0 Tesla Lumina – thế hệ mới nhất của Siemens, một trong những công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến nhất hiện nay, nổi bật với độ phân giải vượt trội, khả năng phát hiện tổn thương chỉ vài milimet, thời gian chụp nhanh và ít tiếng ồn. Công nghệ hiện đại kết hợp cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp quá trình tầm soát trở nên chính xác, an toàn và thoải mái hơn, mang lại cơ hội phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho người bệnh.

Đặt lịch tư vấn và khám sức khoẻ tổng quát, tầm soát ung thư sớm tại Thiện Nhân Đà Nẵng qua Hotline 0982.135.606 hoặc nhắn tin qua Fanpage / Zalo OA Thiện Nhân Hopsital.