VẮC-XIN CÚM MÙA LÀ GÌ? AI NÊN VÀ KHÔNG NÊN TIÊM VẮC-XIN CÚM MÙA?
Vắc-xin cúm mùa là một trong những phát minh y học quan trọng và hiệu quả nhất hiện nay. Vắc-xin giúp kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể, bảo vệ hàng triệu trẻ em và người lớn trên thế giới chủ động phòng ngừa cúm và các biến chứng nguy hiểm, với hiệu lực bảo vệ có thể đạt tới 90%. Để hiểu sâu hơn về vắc-xin cúm mùa, mời bạn theo dõi bài viết này cũng Thiện Nhân Hospital nhé!
VẮC-XIN CÚM MÙA LÀ GÌ?
Vắc-xin cúm mùa được nghiên cứu và sản xuất nhằm ngăn chặn sự xâm nhập và tấn công của các chủng virus cúm đang lưu hành.
-
- 1938: Vắc-xin cúm đầu tiên ngừa một chủng cúm A, được tiêm cho binh sĩ Mỹ.
- 1942: Ra đời vắc-xin cúm ngừa thêm chủng cúm B.
- 1978: Xuất hiện vắc-xin ngăn ngừa ba chủng cúm (hai chủng A: H1N1, H3N2 và một chủng B).
- 2007: Vắc-xin cúm gia cầm H5N1 lần đầu tiên được cấp phép.
- 2012: Vắc-xin cúm thế hệ mới ngừa bốn chủng virus (A/H1N1, A/H3N2, B/Victoria, B/Yamagata) chính thức được sử dụng.
Vắc-xin cúm mùa kích thích hệ miễn dịch tạo kháng thể đặc hiệu, giúp trung hòa virus khi cơ thể tiếp xúc. Nhờ đó, nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nguy hiểm (viêm phổi, viêm phế quản, viêm tai, viêm não, thậm chí tử vong) được giảm thiểu.
Nguồn tham khảo: cdc.gov
Tại Việt Nam hiện có 4 loại vắc-xin cúm được cấp phép và lưu hành:
-
- Influvac Tetra (Hà Lan)
- GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc)
- Ivacflu-S (Việt Nam)
- Vaxigrip Tetra (Pháp)
VẮC-XIN CÚM MÙA HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO TRONG CƠ THỂ?
Khi tiêm vắc-xin cúm mùa, cơ thể sẽ được kích thích tạo ra kháng thể đặc hiệu, giúp ức chế và tiêu diệt virus cúm mùa, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm. Lượng kháng thể bảo vệ thường đạt mức tối ưu sau 2–4 tuần tiêm vắc-xin.
Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy kháng thể sẽ giảm dần theo thời gian, trong khi virus cúm lại liên tục biến đổi di truyền theo chu kỳ năm, thay đổi tùy khu vực và quốc gia. Vì vậy, công thức vắc-xin cúm được cập nhật hàng năm để phù hợp với các chủng virus đang lưu hành.
Do đó, việc tiêm nhắc lại vắc-xin cúm mỗi năm là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người thuộc nhóm nguy cơ cao, cũng như nhân viên y tế và người nhà bệnh nhân.
LỢI ÍCH CỦA VIỆC TIÊM VẮC-XIN CÚM MÙA
Các chuyên gia y tế khuyến cáo nên tiêm nhắc vắc-xin cúm mùa hằng năm nhờ những lợi ích quan trọng mà vắc-xin mang lại cho cả trẻ em và người lớn:
-
- Phòng ngừa bệnh cúm: Giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus cúm.
- Giảm nguy cơ biến chứng nặng: Như viêm phổi, viêm phế quản, nhiễm trùng huyết.
- Giảm tỷ lệ tử vong: Có thể giảm tới 70–80%, đặc biệt hiệu quả với nhóm nguy cơ cao.
- Giảm nhập viện và chi phí y tế.
- Bảo vệ cộng đồng (miễn dịch cộng đồng): Hạn chế sự lây lan trong xã hội.
- Bảo vệ mẹ bầu và thai nhi: Giảm tới 91,5% nguy cơ nhập viện do cúm ở trẻ sơ sinh trong 6 tháng đầu đời.
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG NÊN TIÊM VẮC-XIN CÚM MÙA
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và CDC – Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên và người trường thành cần tiêm vắc xin cúm mùa mỗi năm. Đặc biệt nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh và gặp biến chứng nặng như:
- Trẻ sơ sinh từ 6 tháng tuổi trở lên, trẻ em dưới 5 tuổi.
- Người lớn tuổi: Đặc biệt là người lớn trên 65 tuổi có bệnh nền mãn tính như tiểu đường, tim phổi, suy thận hoặc suy gan, hệ miễn dịch suy yếu,
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Nên tiêm phòng cúm trong suốt thai kỳ, đặc biệt là trong 3 tháng giữa và cuối thai kỳ.
- Người mắc bệnh mãn tính: Bao gồm các bệnh về tim, phổi (như hen suyễn), thận, gan, tiểu đường, hoặc các rối loạn chuyển hóa.
- Người suy giảm miễn dịch: Do bệnh lý như HIV/AIDS, ung thư, hoặc do các liệu pháp điều trị như hóa trị, xạ trị.
- Nhân viên y tế: Do tiếp xúc thường xuyên với bệnh nhân và nhóm có nguy cơ cao.
- Người chăm sóc: Những người thường xuyên tiếp xúc với trẻ dưới 6 tháng tuổi hoặc các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh cúm nặng.
Phụ nữ mang thai là đối tượng nên được tiêm phòng cúm mùa
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG KHÔNG NÊN TIÊM VẮC-XIN CÚM MÙA
Cũng theo khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ, những đối tượng dưới đây không nên đi tiêm ngừa vắc-xin cúm mùa:
- Đã có tiền sử bị dị ứng với tiêm phòng cúm trước đó.
- Tiền sử dị ứng với các thành phần được bào chế nên vắc xin cúm.
- Tiền sử dị ứng với trứng gà: Các loại virus cúm thường được sử dụng để bào chế vắc xin cúm đều được chuẩn bị và nuôi cấy trong môi trường trứng nên thành phần của vắc xin cúm sẽ có một lượng nhỏ protein trứng gà. Chính vì vậy, nếu người tiêm có tiền sử dị ứng với trứng gà cần thông báo cho bác sĩ để có chỉ định tiêm chủng phù hợp nhất;
- Đã từng mắc hội chứng Guillain-Barre (hệ miễn dịch tấn công một phần của hệ thần kinh) trong khoảng 6 tuần sau khi tiêm ngừa bệnh cúm.
- Người tiêm không đảm bảo sức khỏe để thực hiện tiêm vắc xin, ví dụ đang uống thuốc hoặc trong quá trình điều trị nhiễm trùng cấp tính.
Trung tâm Tiêm chủng Thiện Nhân CÓ SẴN VACXIN PHÒNG CÚM MÙA Influvac Tetra (Hà Lan) với CHI PHÍ HỢP LÝ NHẤT. Để đặt lịch khám tại Thiện Nhân Hospital, vui lòng liên hệ HOTLINE 0982.135.606 hoặc đặt trực tiếp qua Fanpage và Zalo OA.